Enklawy na Wiśle projektu Agnieszki Białek

Agnieszka Białek - studentka Wydziału Architektury Wnętrz - zaproponowała innowacyjny projekt "Enklawy na Wiśle. Coworking w (post) pandemicznej erze", który przedstawia miejsce użyteczności publicznej wpisane w przestrzeń środowiska wodnego. Jako, że autorka projektu pochodzi z Krakowa, tutejszy krajobraz towarzyszył jej przez lata. Pomysł na realizację projektu dojrzewał, zwłaszcza w epoce pandemicznej, podczas obserwacji nowej rzeczywistości. Częste spacery bulwarami rodzinnego miasta w trakcie kwarantanny były ważnym etapem procesu kreacji.

Umiejscowiony jest w miejscu szczególnym, bo na samej Wiśle, u podnóża Wawelu, symbolu polskiej państwowości. Nowoczesne bryły kontrastują z wielowiekową siedzibą królów Polski, a także jednym z najważniejszych muzeów w kraju. Projekt ten nie ingeruje na stałe w środowisko naturalne. Jest to architektura tymczasowa, której moduły można dowolnie aranżować, zmieniając ich umiejscowienie na rzece. Zabiegowi temu przyświecały wartości proekologiczne. Przede wszystkim te związane z neutralizacją degradacji naturalnych ekosystemów, pozwalając na współistnienie natury i architektury.

Wciąż z trudnością określić możemy zmiany, jakie w dłuższej perspektywie czasu dokona Covid w architekturze. Wiemy na pewno, że przyjdzie nam się zmierzyć z nową rzeczywistością. Dla większości firm praca zdalna stała się normą, co będzie kontynuowane przez długi czas. W konsekwencji tego, pracownicy będą mieli wybór dotyczący czasu i formy pracy. W znacznej mierze dostrzeżemy zmęczenie przestrzenią domową. Z chęcią przeniesiemy strefę pracy z domu do innego miejsca.

Koncept stwarza możliwość pracy zdalnej, przeprowadzania spotkań online (wideokonferencji), czy zrelaksowania się w nowej rzeczywistości ograniczania dotyku. Przywiązuje uwagę do dystansu i obecności przestrzeni pustych, które to będą tymi pożądanymi w post-Covidowej rzeczywistości. Projekt ten pozwala na ochronę przestrzeni osobistej i prywatności. Umożliwia przebywanie w dystansie społecznym, tworząc tym samym wyjątkową strefę komfortu. Zapewnia anonimowość i pełnowymiarowe poczucie bezpieczeństwa. Gwarantuje łatwiejsze skupienie się przy wykonywaniu określonych zadań. Wnętrza enklaw dzięki zintegrowanemu wyposażeniu, pozwalają na przyjmowanie dowolnych i indywidualnych pozycji podczas pracy. Dzięki systemowi wynajmu na godziny, miejsce to jest przyjazne dla osób aktywnych zarówno w dzień jak i w nocy, bez limitów czasowych. Dodatkowym ograniczeniem dostępności dla osób postronnych jest proces dotarcia do enklaw. Aby zachować ekologiczny wymiar przedsięwzięcia, należy do nich dopłynąć. Projekt zakłada wykorzystanie kajaka jako środka transportu.

Punktem wyjścia dla stworzenia brył komórek było środowisko naturalne. Obecność rzeki na bulwarach wiślanych pozwala szukać odniesień w strukturach wody. Piana wodna stworzyła układy geometryczne, które stały się główną inspiracją dla formy architektonicznej. Moduły składają się z enklaw wchodzących w skład łączonych ze sobą komórek. Enklawa to zamknięta przestrzeń do pracy, umieszczona na platformie spoczywającej na pływakach. Całość tworzy pojedynczą, unoszącą się na wodzie komórkę. Komórki te są zakotwiczone w dnie rzeki oraz łączone pomiędzy sobą, pozwalając na tworzenie modułowych struktur na powierzchni wody.

Koncept wykorzystuje nowe technologie i metody tworzenia oraz projektowania. Obecnie istnieje jako wirtualny model, który w przyszłości może być wydrukowany na drukarce 3d z wykorzystaniem wodoodpornego, biodegradowalnego filamentu. Wykorzystanie druku 3d w skali architektonicznej pozwala na zbudowanie organicznych konstrukcji w zaledwie kilka dni.

Autorka zwróciła większa uwagę na jakość przedmiotów i przestrzeni, którymi się otaczamy, zamiast na ich ilość. Podkreśla istotę konieczności minimalizowania ilości elementów naszego otoczenia. Formy obłe wywołują pozytywne skojarzenia, stwarzając tym samym poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Projekt ten wychodzi naprzeciw potrzebom czasów nieustającego zgiełku tworząc swoistą oazę spokoju. Bez wątpienia Covid wpłynie na ukształtowanie nowych trendów w architekturze. Wiemy na pewno, że pandemia już teraz zmieniła nasze relację z pracą, przestrzenią i architekturą. Jakie zmiany wprowadzi w przyszłości?

Projekt powstał na Wydziale Architektury Wnętrz pod kierunkiem prof. dr hab. Beaty Gibały-Kapeckiej i mgr Kai Czajczyk.