Malarstwo Witolda Stelmachniewicza snuje się jak improwizatorski utwór muzyczny, wprowadzając w wizualną wypowiedź motywy dokumentów pamięci, odwołania do postaci historycznych i fikcyjnych, wzbogacając narrację o liczne konteksty intelektualne i melomańskie.
Tytuł i warstwa wizualna wystawy nawiązuje do płyty jazzowej Johna Zorna, George’a Lewisa i Billa Frisella z 1992 roku "More News For Lulu". Muzycy doprowadzili do spotkania tradycji jazzu mainstreamowego lat 50’ i 60’ ze swobodną, ekspresyjną improwizacją nowoczesnego jazzu. Witold Stelmachniewicz w podobny sposób czerpie z materiałów archiwalnych. W obrazach rozpoznać można sytuacje i wizerunki z przeszłości, które w sposób intuicyjny i improwizatorski poddaje intensywnym interwencjom malarskim.
Wystawę można będzie zwiedzać od 10.12.20 do 31.01.21 w Galerii ASP (ul. Basztowa 18) z zachowaniem zasad bezpieczeństwa:
👩 👩 dystans,
✋ 🤚 dezynfekcja,
😷 😷 osłona ust i nosa
5️⃣ 🚹 maks. 5 osób
Zapraszamy też o obejrzenia relacji z wernisażu
Witold Stelmachniewicz o wystawie:
Tytuł wystawy nawiązuje do nazwy grupy muzycznej i jednocześnie tytułu ich drugiej po "News for Lulu" płyty wydanej w 1992 roku. Tytuł wystawy malarstwa nawiązuje do nazwy grupy muzycznej i jednocześnie tytułu ich drugiej po News for Lulu płyty wydanej w 1992 roku. Improwizatorami byli: saksofonista altowy John Zorn, puzonista George Lewis i gitarzysta Bill Frisell. Ideą tego projektu było spotkanie współczesnego wykonawstwa w konwencji swobodnej improwizacji z tradycją tzw. jazzu mainstreamowego, ukształtowaną wokół wydawnictwa płytowego Blue Note w okresie od połowy lat 50-tych do mniej więcej połowy lat 60-tych XX wieku. Płyty News for Lulu i More News for Lulu to bynajmniej nie efekt nostalgii za minioną epoką. Raczej rodzaj powszechnej we współczesnej sztuce praktyki, polegającej na zawłaszczeniu czegoś o kanonicznym wymiarze po to, by zbudować względem pierwowzoru nową, inną narrację. W warstwie wizualnej projektu muzycznego pojawiły się fotografie amerykańskiej aktorki Louise Brooks w roli ekskluzywnej prostytutki Lulu z niemego filmu Puszka Pandory z 1929 roku w reżyserii Georga Wilhelma Pabsta. Mój gest nawiązania do kontekstów i powodów tego projektu jest wynikiem zaobserwowania pewnych analogii, które stosuję we własnej praktyce malarskiej. Od ponad dekady, pracuję głównie w oparciu o archiwalne materiały fotograficzne, których przywołanie jest dla mnie pretekstem do ich dalszego przepracowywania. W efekcie można rozpoznać w moich obrazach sytuacje czy wizerunki z przeszłości, często jednak poddane bardzo intensywnym interwencjom. Sposoby mojego działania wobec cytowanych motywów mają charakter intuicyjny, a efekt końcowy każdego obrazu nie jest wcześniej ściśle zaplanowany, improwizuję. Nie oddzielam farby od anegdoty, bo cytowane motywy są niczym drogowskazy: bez ich obecności moje dalsze malarskie poczynania byłyby – nie waham się tego tak ująć – bezcelowe. Siłą napędową mojej praktyki są zatem metody tożsame z tym, w jaki sposób Zorn, Lewis i Frisell podeszli do estetyki przeszłości, a który za Jean-Lukiem Godardem można by określić jako tworzenie historii innychhistorii. Zaanektowanie tytułu MoreNews for Lulu ma też dodatkowe znaczenie. Uprzytamnia, iż mój artystyczny etos cechuje aktywność oparta na faktach i kontekstach. Nie aspiruję ani ku transcendencji, ani ku metafizyce zaklętej w geometrii, czy surrealizmowi.
Pierwsza wystawa News for Lulu odbyła się w lutym 2020 roku w częstochowskiej Konduktorowni, siedzibie tamtejszej Zachęty. Zaprezentowane tam obrazy częściowo pochodziły z ostatnich kilku lat, ale były także zupełnie nowe, jak ten przedstawiający wizerunek Louise Brooks, czyli Lulu z filmu Pabsta, patronkę projektu muzycznego Zorna, Lewisa i Frisella. Druga wystawa More News for Lulu, będąca kontynuacją poprzedniej, była zaplanowana na 19 marca w Galerii ASP w Krakowie, czyli niecały miesiąc po zakończeniu pokazu w Częstochowie. Niestety nie odbyła się wówczas z uwagi na pojawienie się w Europie pandemii koronawirusa oraz restrykcje, jakie w związku z tym zastosowano wobec nas wszystkich. Z tych samych powodów odstąpiłem od zorganizowania jej w czerwcu.
Teraz w grudniu chcę w pewien sposób zamknąć to, co zostało zaplanowane wiosną, czyli zrealizować dwa następujące po sobie pokazy indywidualne w dwóch różnych przestrzeniach, ale spięte i wsparte tą samą ideą. Zaprezentowana wystawa będzie się trochę różnić od tej, która miała się odbyć w marcu. Z dwóch powodów. Przede wszystkim dlatego, że powstały nowe obrazy, które niejako w sposób naturalny wypierają te, z których chciałem skorzystać wcześniej. Inną okolicznością jest to, że w świetle aktualnych, niespokojnych wydarzeń w kraju, które obserwujemy od kilku tygodni, chcę pokazać obrazy nie najnowsze, ale zawierające motywy nawiązujące do różnych form protestu. Obraz, nie pokazywany dotąd w Krakowie, przedstawiający dramat buddyjskiego mnicha ThichQuangDuca, dokonującego aktu samospalenia w proteście wobec prześladowań na tle religijnym w Wietnamie Południowym. Kolejny, zupełnie nowy, na którym widnieje wejście do budynku ambasady amerykańskiej wysadzone w powietrze przez członków radykalnej grupy terrorystycznej Baader-Meinhof, działającej przed półwieczem w ówczesnych Niemczech Zachodnich. Obraz z wizerunkiem prezydenta Gabriela Narutowicza cofa nas jeszcze bardziej w czasie, ale okoliczności jego tragicznej śmierci uprzytamniają nam, jak niewiele zmieniły się nastroje polityczne we współczesnej Polsce.
Witold Stelmachniewicz, 2020
Zobacz też wideo zaproszenie od artysty
■ Projekt identyfikacji wizualnej: Anna Ławrynowicz
■ Produkcja materiałów wideo: Dominik Stanisławski
■ Wydarzenie na Facebooku
WITOLD STELMACHNIEWICZ
Urodzony w 1970 roku. Studia na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie – dyplom z wyróżnieniem w 1996 roku pod kierunkiem doc. Zbigniewa Grzybowskiego. Od tego samego roku pracownik naukowo -dydaktyczny na tym samym Wydziale. Od roku 2013 pracuje na stanowisku profesora uczelni. Od 2011 prowadził samodzielną Pracownię Rysunku, od roku 2018 Pracownię Malarstwa. Aktualnie piastuje funkcję Dziekana Wydziału Malarstwa.
Autor kilkunastu wystaw indywidualnych oraz uczestnik kilkudziesięciu pokazów zbiorowych w kraju i za granicą m.in. w Niemczech, Francji, Czechach, Austrii oraz na Węgrzech i Ukrainie. Mieszka i pracuje w Krakowie. Prace w kolekcjach Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie i Fundacji A.R.I.A.P w Lille (Francja) oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. W 2019 roku otrzymał Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis Brązowy. Centralnym obszarem jego aktywności artystycznej pozostaje malarstwo.