Prof. Andrzej Bednarczyk o konserwacji ołtarza Wita Stwosza
- Historia Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki od samego początku jest związana z konserwacją ołtarza Wita Stwosza - powiedział prof. dr hab. Andrzej Bednarczyk, rektor Akademii Sztuk Pięknych.
Rektor Bednarczyk podkreślił, że praca wykonana przez Międzyuczelniany Instytutu Konserwacji przebiegała na najwyższym poziomie. Zespół łączący przedstawicieli Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie składa się z najwybitniejszych specjalistów w dziedzinie konserwacji i renowacji zabytków. Jednocześnie dysponuje najwyższej klasy aparaturą technologiczną, dzięki której mogła przeprowadzić badania i działania konserwatorskie na niespotykaną dotąd skalę. Rektor pozwolił sobie także na osobiste wspomnienia związane z tym wyjątkowym dziełem sztuki. – Z ołtarzem Wita Stwosza czuję się bardzo związany. Pamiętam, że jako młody chłopak godzinami z przejęciem wpatrywałem się w te w postaci. Od najmłodszych lat dzieło to mocno kształtowało moje poczucie piękna, estetyki i wzniosłości. – dodał.
fot. Klaudyna Schubert
Foto: bruce mars on Unsplash
Galeria ASP w Krakowie, Koło Naukowe SHS UJ Sekcja Sztuki Współczesnej („Współczesna”) organizują open-call Pamięć fotograficzna dla młodych artystów (do 35 lat). Autorką i kuratorką projektu jest Emilia Kutrzeba.
Jaka jest rola archiwów we współczesnym świecie? Znaczenie i waga materiałów archiwalnych stawiane obok pytań: czy medium filmowe może zapisywać prawdę? Dlaczego i jak bardzo potrzebujemy rejestrować i odtwarzać wspomnienia? Czy znaczenie materiałów archiwalnych zmieniło się w dobie dzisiejszej sytuacji społeczno-politycznej? Od mikro do makro historii, od narracji osobistych po społeczne - jak dzisiaj można zinterpretować pamięć fotograficzną?
Celem open-callu jest zebranie zgłoszeń i wybór prac video/filmu/animacji, trwających do 5 min, młodych artystów i artystek, którzy w swoich realizacjach odpowiedzą na hasło Pamięć fotograficzna.
Zgłoszenia prosimy przesłać na adres:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
od 27.01.21 do 5.03.21
W treści maila należy podać:
- Link do filmu (np. Vimeo/Youtube) - w przypadku zakodowanej pracy w treści maila należy podać hasło.
- Bio o maksymalnej objętości 600 znaków ze spacjami.
- Opis pracy o objętości maksymalnej 850 znaków ze spacjami.
(wysłanie zgłoszenia jest równoznaczne z akceptacją regulaminu)
Wyłonione przez jury prace artystów i artystek, trafią na wystawę zbiorową. Jury zadecyduje również o nagrodzie głównej, którą jest wystawa indywidualna.
Wydarzenie na Facebooku
Regulamin (PDF)
W najbliższy piątek zostanie oficjalnie odsłonięte nowe oblicze jednego z najwybitniejszych dzieł sztuki gotyckiej w Europie – ołtarza Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej w Krakowie. Po pięciu latach badań, analiz i przeprowadzeniu pełnego zakresu prac konserwatorskich będziemy mogli podziwiać ołtarz w całej okazałości – z pierwotną kolorystyką, uzupełniony i oczyszczony ze wszelkich dotychczasowych przemalowań i zabrudzeń.
Autentyczne dzieło końca XV wieku jest rzeczą absolutnie wyjątkową. Wyjątkowa zatem musiała być także skala przedsięwzięcia, którego podjęli się m.in. absolwenci i pedagodzy Akademii Sztuk Pięknych. Udział w projekcie wzięli liczni specjaliści z kraju i z zagranicy. Zakładał on szereg badań i analiz z wykorzystaniem metod nieinwazyjnych, m.in. tomografu komputerowego czy lasera, kompleksową konserwację (w tym wszystkich figur i płaskorzeźb) oraz restaurację całości ołtarza.
Ołtarz Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, jak brzmi pełna jego nazwa, powstawał w latach 1477–1489. Dzieło kilkakrotnie w swej historii podlegało pracom konserwatorskim i restauratorskim, co spowodowało nieznaczne zmiany i przekształcenia, m. in. w zwieńczeniu ołtarza. Mimo zmian ołtarz zachował swoją zasadniczą formę oraz założenie ikonograficzne. Jest to tyle wyjątkowe, że – z wyłączeniem epizodu II wojny światowej, gdy retabulum zostało wywiezione na teren III Rzeszy – stoi on w miejscu, do którego zostało pierwotnie przeznaczony, co robi wrażenie szczególnie w kontekście dzieł średniowiecznych. Od lat 40. przy ołtarzu nie podejmowano także żadnych prac konserwatorskich.
Fot. Klaudyna Schubert
Konserwacja retabulum ołtarza głównego kościoła Mariackiego nie po raz pierwszy ściśle wiąże się z działalnością Akademii Sztuk Pięknych. Sam mistrz Jan Matejko, jako ówczesny dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych, zawarł z parafią Mariacką umowę dotyczącą opieki artystycznej nad wystrojem wnętrza świątyni. W 1932-1933 w skład zespołu ds. odnowienia ołtarza powołano ówczesnego rektora Akademii Józefa Mehoffera oraz profesora Konstantego Laszczkę. Można powiedzieć, że po niemal 150 latach ASP nadal dotrzymuje umowy i trzyma pieczę nad stanem i konserwacją jednego z najwybitniejszych dzieł sztuki. Obecne działania rozpoczęte w 2015 roku i uznane przez Senat Akademii za „ważne wydarzenie konserwatorskie i artystyczne” są przykładem artystycznego kontinuum wiążącego Akademię z ołtarzem mariackim.
Projekt badawczo-konserwatorski prowadzony jest przez Międzyuczelniany Instytut Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, jednostkę naukowo-badawczą skupiającą specjalistów wielu dziedzin, w szczególności konserwatorów i badaczy dzieł sztuki (ale także historyków, fizyków, chemików, inżynierów oraz innych naukowców i specjalistów wielu jednostek naukowych). MIK łączy dwa wydziały: Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Instytut reprezentowany jest przez prof. Ireneusza Płuskę oraz dra hab. Jarosława Adamowicza.
Ukazał się dziewiąty tom serii Wspominając Akademię, który obejmuje ostatnie 130 lat dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Pełni on w pewnym stopniu funkcję aneksu serii, zawiera bowiem teksty, które powinny – gdyby trzymać się chronologii – trafić do tomów wcześniejszych. O ich istnieniu dowiedzieliśmy się jednak znacznie później.
W książce znajdziemy cenne wspomnienia z różnych okresów, opowieść o losach artystów podczas wojny, zajrzymy do gmachu Akademii w okresie powojennym, przeniesiemy się do czasów współczesnych. Zawarte są też tutaj zapisy archiwalnych audycji i różnego rodzaju publikacji. Przywołując tytuł wspomnień Antoniego Porczaka By było jak dawniej, czujemy, że w przypadku tego cyklu wydawniczego wołanie to nabiera specjalnego wydźwięku – to tęsknota za dawnym i lepszym, za tym, co już przeminęło.
Upamiętnienie dziejów Uczelni serią książek Wspominając Akademię można podsumować (powtarzając za Marianem Kopfem) łacińską sentencją: „Littera scripta manet” (Słowo napisane pozostaje).
Jacek Dembosz
Książkę można zamówić w Wydawnictwie ASP, pisząc na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
redaktor prowadzący: Jacek Dembosz
liczba stron: 1040
cena: 50 zł