Będziemy mieli unikalną możliwość wysłuchania pasjonującej dyskusji wybitnych znawców kultury epoki Romantyzmu i Młodej Polski, do której tak ważnym pretekstem stanie się postać wybitnego malarza Wojciecha Weissa, profesora i rektora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, związanego w tą uczelnią nieprzerwanie od 1892 do 1950 r. Zastanowimy się wspólnie nad narodzinami Młodej Polski, nad silnie zakorzenioną w niej tradycją romantyczną, zapytamy o różnice pomiędzy neoromantyzmem a modernizmem. Towarzyszyć nam będzie twórczość Wojciecha Weissa, jego sławny wizerunek Chopina, zatopienie się w naturę, jego poszukiwanie transcendencji i pytanie o to czym tak naprawdę była „naga dusza”.
Na spotkanie zapraszamy 8 grudnia 2021 r., o godz. 17.00 (pl. Matejki 13, I p., sala 100).
Prowadzący:
Prof. Bartosz Korzeniewski - polski filozof, dr hab. nauk humanistycznych, profesor uczelni Wydziału Antropologii i Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu publikacji, m.in.: „Pamięć zbiorowa we współczesnym dyskursie humanistycznym”, autor projektu „200 lecie romantyzmu”.
Uczestnicy dyskusji:
Zofia Weiss - historyk sztuki, muzealnik, kurator i krytyk, fundator i prezes Fundacji Muzeum Wojciecha Weissa. Wnuczka malarza Wojciecha Weissa i malarki Aneri Ireny Weissowej. Specjalizuje się w historii sztuki polskiej i europejskiej przełomu XIX i XX wieku, w tym szczególnie w sztuce Młodej Polski, europejskiego impresjonizmu i postimpresjonizmu oraz art nouveau. W ramach Fundacji prowadzi galerię sztuki współczesnej Zofia Weiss Gallery, współpracująca ściśle z krakowską Akademią Sztuk Pięknych.
Dr Łukasz Kossowski - historyk sztuki, zasłużony muzealnik, monografista Wojciecha Weissa, kustosz Muzeum Narodowego w Kielcach, następnie Muzeum Literatury w Warszawie. Doradca American Center for Polish Culture w Waszyngtonie, autor wielu wystaw o dużym znaczeniu dla kultury polskiej: „Inspiracje sztuką Japonii w malarstwie i grafice polskich modernistów”, „Totenmesse. Munch, Weiss, Przybyszewski”, „Koniec wieku. Sztuka Polskiego modernizmu”, „Znaki wolności. O trwaniu polskiej tożsamości narodowej” z okazji 100 lecie odzyskania niepodległości.
Prof. Bogusław Dopart - literaturoznawca, teoretyk i historyk literatury, profesor, kierownik Katedry Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przewodniczący Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Krakowie, członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, Członek Komisji Historycznoliterackiej PAN i Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Prezes Krakowskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza. Należy do Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Autor wielu publikacji poświęconych epoce romantyzmu i kulturze polskiej XIX w.
Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie otrzymała dotację celową na wydatki inwestycyjne ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z budżetu państwa, na sfinansowanie zadań pod nazwami:
1)Przebudowa i modernizacja budynku przy ul. Syrokomli 21 – w celu dostosowania do potrzeb Wydziału architektury Wnętrz i Wydziału Grafiki ASP;
2) Dostosowanie budynku ASP przy ul. Smoleńsk 9 w Krakowie dla potrzeb osób niepełnosprawnych
W ramach zadania 1) otrzymano środki na realizację następujących prac budowlanych:
- przebudowa poddasza na cele użytkowe (wymiana stropu nad 3 piętrem wraz z konstrukcją poddasza)
- budowa wind zewnętrznych, zespołów sanitarnych, szachtów technologicznych (roboty wyburzeniowe wraz ze zmianami konstrukcyjnymi)
- instalacje sanitarne: instalacje wod.-kan. (bez poddasza bud. A i budynek B); instalacje wod.-kan. (poddasze bud. A); instalacja c.o., ct, cwu – budynek A (poddasze); instalacja wentylacji mechanicznej – budynek A (poddasze)
- instalacje technologiczne - instalacja klimatyzacji instalacji technologicznej (odciągi)
- roboty wykończeniowe: posadzki; ścianki działowe, w tym m.in. drzwi i ścianki aluminiowe oraz okna aluminiowe; roboty wykończeniowe, w tym m.in. uzupełnianie i wykonanie tynków;
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości: 5 500 000 zł.
W ramach zadania 2) otrzymano środki na realizację następujących prac budowlanych:
- ekspertyzy i koncepcje: ekspertyza konstrukcyjna, badania geologiczne, ekspertyza mykologiczna; koncepcja przebudowy i program konserwatorski
- budowa windy wewnętrznej częściowe wzmocnienie stropów (podbicia i wzmocnienia fundamentów)
- dostosowanie piwnic: wykonanie izolacji poziomej i pionowej, osuszenie ścian, podbicia fundamentów, prace konserwatorskie na ścianach i stropach; prace instalacyjne wod-kan., el. Rozbudowa wentylacji mechanicznej, przekładki instalacji; budowa węzłów sanitarnych, budowa sanitariatów dla osób z niepełnosprawnościami, prace wykończeniowe
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości: 2 500 000 zł.
Zawiadamiamy, że uroczystości pogrzebowe prof. dra hab. Stanisława Tabisza odbędą się 10 grudnia 2021 roku. Uroczystości odprowadzenia trumny do Alei Zasłużonych na Cmentarzu Rakowickim (wejście od ul. Bpa J. Prandoty)
Stanisław Tabisz - wybitny artysta malarz, rektor ASP, dziekan, nauczyciel akademicki, autor licznych publikacji. To ogromna strata dla całej społeczności Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz środowiska artystycznego i naukowego Polski.
Artysta malarz, rysownik, grafik, scenograf, krytyk i teoretyk sztuki. Wspaniały pedagog i autorytet dla studentów, wychowawca wielu znakomitych artystów. Zawsze otwarty i życzliwy człowiek, tworzący warunki do rozwoju młodych talentów.
foto: Anna Szwaja
Profesor Tabisz był od 37 lat związany z krakowską ASP. Tu przeszedł przez wszystkie szczeble awansu zawodowego i w 2012 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W kadencji 2012/2016 oraz 2016/2020 pełnił funkcję rektora, a w latach 2002-2005 oraz 2005-2008 był dziekanem Wydziału Grafiki.
Jego bogata twórczość artystyczna i naukowa była wysoko oceniana przez wiele gremiów. Był autorem kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i współautorem wystaw tematycznych m.in. w Krakowie, Warszawie, Darmstadt. Był prezesem Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Krakowskiego.
Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013), brązowym i srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze - Gloria Artis (2013 i 2018) oraz medalem Komisji Edukacji Narodowej (2020).
Przy okazji wystawy pt. „Mała retrospektywa” pisał o swojej twórczości:
„Z perspektywy wielu lat zajmowania się rysunkiem i malarstwem, a także dydaktyką artystyczną, czasami bardzo intensywnym pisaniem o sztuce, nie znajduję nic innego i ważniejszego od koncentracji w pracowni (podobnej do zanurzania się w głębinach), koncentracji kontynuowanej jak najczęściej, z regularną konsekwencją, ale i z szerokim oddechem oraz bystrym okiem, rzucanym na odmienność, egzotyczność, inność, rozmaitość ludzi i świata – spoza naszego, bliskiego zasięgu. (…)
Sztuka zamienia zwykły i pospolity dramat nieuchronnego podążania ku śmierci w cudowny stan harmonii i zachwytu, ale przecież także kumuluje inne wrażenia i przeżycia, nawet te skrajnie negatywne i przygnębiające, obrzydliwe i tragiczne, przeciw wszelkim radościom, orzeźwiającej nadziei i wierze w życie wieczne. Stąd biorą się – także dla sztuki, wyrażanej poprzez szlachetną istotę człowieczeństwa – nieskończone możliwości oddziaływania, ujęte w trwałą formę, a czasami w dojmujące piękno poetyckiej magii, za którą stoi potrzeba spotkania się z drugim człowiekiem oraz tęsknota za absolutną prawdą i niemożliwym ocaleniem…”
Zapraszamy w środę 8 grudnia 2021 r. na prezentację publikacji "Kobiety. Wspominając Akademię" oraz dyskusję wokół sytuacji kobiet-artystek. Wydarzenie odbędzie się w Auli ASP (pl. Matejki 13) o godz. 18.00. Wstęp tylko dla osób w maseczkach.
Prezentacja publikacji połączona będzie z dyskusją, w której wezmą udział: Magdalena Ujma, Joanna Warchał-Beneschi, Sylwia Góra, Iwona Demko oraz Jacek Dembosz. Dyskusja będzie moderowana przez Magdalenę Ujme.
Publikacja "Kobiety. Wspominając Akademię" powstała w ramach cyklu stworzonego z okazji 200-lecia istnienia akademii. Zaznaczyć jednak trzeba, że w przypadku kobiet, historia akademii to połowa tego czasu. Gdyż pierwsza kobieta Zofia Baltarowicz-Dzielińska pojawiła się w uczelni dopiero w 1917 r. łamiąc zakaz przyjmowania kobiet.
Tom, w którym bohaterkami stały się tylko kobiety, powstał jako dwunasty w cyklu "Wspominając Akademię". Dla niektórych bohaterek wywiadów była to pierwsza w ich życiu okazja do wyrażenia własnego głosu. Nigdy wcześniej nie zostały wysłuchane. Natomiast inne nigdy wcześniej nie przygotowywały wywiadu. Śmiało można powiedzieć, że publikacja stanowi projekt partycypacyjny – w jego przygotowanie zaangażowało się 88 osób. Czego efektem jest 46 wywiadów.
Bohaterki wywiadów: Maria Pinińska-Bereś, Małgorzata Malwina Niespodziewana, Małgorzata Olkuska, Janina Jeleńska-Papp, Karolina Jabłońska, Małgorzata Markiewicz, Jadwiga Wielgut-Walczak, Agnieszka Łakoma, Maria Sokół-Augustyńska, Joanna Bujak-Dobrowolska, Gabriela Buzek-Garzyńska, Kolektyw Space Start, Małgorzata Sokołowska, Justyna Kielesińska, Justyna Łuczaj-Salej, Małgorzata Szczęśniak, Agata Rościecha, Joanna Grabowska, Małgorzata Schuster-Gawłowska, Wanda Macedońska, Lilla Kulka, Maria Rogóż, Grupa 13, Joanna Pawlik, Dagmara Wyskiel, Anna Praxmayer, Alicja Pakosz, Dorota Krakowska, Maria Ligęza, Maria Niedzielska, Maria Dziedzic, Monika Drożyńska, Beata Bigaj-Zwonek, Pamela Bożek, Marta Kocyłowska, Dorota Hadrian, Paulina Górniak, Krystyna Nowakowska, Maria Ostaszewska, Barbara Waligórska, Mariola Wawrzusiak, Ewa Potocka, Krystyna Misiak, Paulina Taranek, Zofia Medwecka.
Redakcja i opracowanie: Jacek Dembosz, Iwona Demko
W czasie spotkania rozdane zostaną autorskie egzemplarze publikacji wszystkim osobom, które były zaangażowane w jej tworzenie (bohaterkom wywiadów, tym, które robiły wywiady, osobom, które udostępniły fotografie).
Będzie można również zakupić na miejscu publikację w cenie 55 zł. Później poprzez stronę Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
11 grudnia o godz. 17.00 odbędzie się finisaż i oprowadzanie po wystawie pt. "Ile właściwie było wielkich artystek?" dry hab. Iwony Demko we wrocławskiej mia ART Gallery, której kuratorką jest Patrycja Bochenek. Wystawa jest poświęcona poszukiwaniom studentek z archiwalnej listy kobiet, które jako pierwsze ukończyły semestr 1919/1920 na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Iwona Demko od pięciu lat prowadzi badania. W 2018 r. ukazała się jej publikacja "Zofia Baltarowicz-Dzielińska. Pierwsza studentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie". Na wystawie poznamy kolejne studentki z archiwalnej listy z 1919/1920 roku. Wystawa trwa do 11 grudnia 2021 r.
Na wystawę zostały pożyczone prace pochodzące od potomkiń i potomków pierwszych kobiet studiujących w akademii: Anny Miączyńskiej-Van Veen, Anety i Krzysztofa Tyl, Urszuli Grabowskiej, Magdaleny Korczak i Muzeum ASP.
W tym roku mija 50 lat od napisania słynnego eseju Lindy Nochlin „Dlaczego nie było wielkich artystek?". Rocznica ta stała się okazją do podsumowania pięcioletniej kwerendy Iwony Demko.
„Pytają nas z pobłażliwą ironią, ile właściwie było wielkich artystek? Eh! Panowie, było ich kilka i jest to zdumiewające, biorąc pod uwagę ogromne trudności, jakie napotykają." Pisała Maria Baszkircew w swoim tekście „Kobiety artystki" z 1881 roku. Mija niemal 150 lat, a pytanie o obecność kobiet w sztuce wciąż pozostaje aktualne. Jest to temat od kilku lat rozpalający do czerwoności badaczki, które wzięły sobie za cel oddanie zapomnianym artystkom godnego miejsca w historii sztuki.
Jedną z takich badaczek jest Iwona Demko – artystka wizualna i wykładowczyni na Wydziale Rzeźby w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Obok jej sztuki nie da się przejść obojętnie, jej znaki rozpoznawcze to wszechobecny róż, waginatyzm i kicz. Wszystko w oparach kampu i różowego lukru, pod którym kryje się ogromna feministyczna determinacja. Przez lata artystka mierzyła się z oskarżeniami o nimfomanię i infantylizm. Jednak na przestrzeni ostatniego roku rzeczywistość kobiet w Polsce zmieniła się radykalnie, a przesłanie twórczości Iwony Demko zostało w końcu właściwie zrozumiane, stało się też niezwykle aktualne i potrzebne. Tym razem artystka, od wielu lat związana z krakowską ASP, z podobną determinacją podjęła się odkrycia losów pierwszych studentek tej uczelni. Cztery lata temu rozpoczęła się jej fascynująca wędrówka po archiwach, cmentarzach i rodzinnych domach pierwszych studentek. Z okruchów informacji wyłaniał się coraz to szerszy obraz kobiet odważnych i zdeterminowanych, gotowych przebijać szklany sufit w miejscu zarezerwowanym do tej pory jedynie dla mężczyzn. I choć wiatr zmian, zarówno w Krakowie jak i w innych europejskich miastach, zdawał się wówczas dawać kobietom nadzieję na realizacje artystycznych marzeń, to minąć musiało jeszcze wiele lat, zanim ich pozycje można było zacząć rozpatrywać w kategoriach równości płci. W kwestii tej mamy wciąż wiele do zrobienia. Niech za przykład posłuży nam głośny start Iwony Demko w konkursie na rektorę krakowskiej Akademii – pierwszej kobiety kandydatki na to stanowisko w historii uczelni.
Przypominanie i wyciąganie z artystycznego niebytu – Iwona Demko robi to, ponieważ jak mówi „Jestem mną, Tobą, Nią". Zdegradowanie i przemilczenie może spotkać każdą i każdego z Nas, zwłaszcza kiedy sytuacja kobiet i wszystkich mniejszości w Polsce znacząco się pogarsza. Artystka wie, że prawa nie są nam dane raz na zawsze. Pamiętajmy i bądźmy pamiętane. Nie dajmy zakopać się w gruzach historii.
Oprócz prac Iwony Demko, na wystawie można zobaczyć zdjęcia, dokumenty oraz prace: Zofii Baltarowicz-Dzielińskirj, Ireny Borzęckirj-Kozłowskiej, Ireny Czarnoty-Bojarskiej, Danuty Dzielińskiej, Stefanii Feill, Marii Fromowicz-Simeoni, Marii Gutkowskiej-Rychlewskiej, Izabelli Koziebrodzkiej (Ścibor-Rylskiej), Heleny Kozłowskiej-Dąbrowskiej, Bali Leser/Zofii Woźnej, Heleny Lorii, Zofii Mars, Haliny Miączyńskiej, Natalii Milan, Olgi Niewskiej, Izabelli Polakiewicz-Wichlińskiej, Janiny Reichert-Toth, Zofii Rudzkiej, Romany Szereszewskiej/Joanny Grabowskiej.
Wystawie towarzyszą podcasty nagrywane przez Iwonę Demko razem z Patrycją Bochenek dla Radia Kapitał. Pierwszy odcinek został wyemitowany 10 października. Podcasty dotyczą historii poszukiwań archiwalnych. Pierwszy stanowi wstęp do cyklu audycji. Drugi opowiada o rozpoczęciu badań archiwalnych. Kolejne skupią się na sylwetkach kobiet z listy pierwszych studentek.
30 minutowe audycje są emitowane co dwa tygodnie w piątek o godz. 10.30. Każdy odcinek dwa dni po emisji zostaje zarchiwizowany na stronie Radia Kapitał i jest dostępny do odsłuchania w każdym momencie. Emisja cyklu będzie trwała do 27 maja.
