20 lipca 2019 roku dotarła do Krakowa zaskakująca wiadomość o śmierci prof. WIKTORA JĘDRZEJCA, prorektora do spraw nauki i rozwoju Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Prof. Wiktor Jędrzejec ukończył studia na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie. Przez wiele lat pełnił odpowiedzialne funkcje prodziekana oraz prorektora w macierzystej uczelni. W latach 2009 - 2016 powierzono mu bardzo odpowiedzialne stanowisko Dyrektora Departamentu Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji Kulturalnej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Dla 19 publicznych, wyższych uczelni artystycznych w Polsce współpraca z prof. Wiktorem Jędrzejcem układała się bardzo pozytywnie.
Z głębokim żalem i smutkiem żegnamy naszego Przyjaciela, człowieka o wielkich zasługach dla środowiska artystycznego i szkolnictwa wyższego w Polsce, znakomitego grafika projektanta, wspaniałego pedagoga oraz osoby o błyskotliwej inteligencji, poczuciu humoru i eleganckich manierach, służącemu szkolnictwu artystycznemu w Polsce wszystkich szczebli…
Drogi Wiktorze! Będzie nam Ciebie bardzo brakowało, Twojej wiedzy i doświadczenia, pracowitości, kultury osobistej i możliwości poradzenia się w trudnych czasami momentach zarządzania naszymi uczelniami.
Spoczywaj w pokoju wiecznym!
Prof. Stanisław Tabisz
Rektor Akademii Sztuk Pięknych
im. Jana Matejki w Krakowie
Kraków, 23 lipca 2019
Obrazy Stamtąd to najnowsza malarska opowieść prof. Teresy Kotkowskiej-Rzepeckiej. Jej założeniem stał się dialog między Artystką, zespołem Galerii ASP i samymi obrazami. W wyniku tego spotkania płótna, które wcześniej tworzyły autonomiczne wypowiedzi prof. Kotkowskiej połączyły się w dyptyki i tryptyki, oddziałując w nowy, niezwykły sposób.
Wystawa uchyla rąbka mistycznej tajemnicy – obrazy zjawiają się niczym portale do innej czasoprzestrzeni. Naładowane energią nie z tego świata frapują i absorbują widza swą siłą przyciągania.
Geometryzacja kompozycji wprowadza harmonię, jednocześnie subtelnie przełamuje granice „zaświatów”, a może tworzy przestrzeń spotkania różnych wymiarów tego samego wszechświata? Artystka mistrzowsko operuje światłem – lśniące, strzępiaste jasności przypominają odblaski transcendencji, a głębia i bogactwo waloru oraz wielopłaszczyznowość malarskiej narracji daje wrażenie różnych perspektyw i spojrzeń – nieziemskich, odwróconych, irracjonalnych.
Wystawa otwiera przed widzem coś, co nie ogranicza się do zwykłej prezentacji płócien, lecz staje się wyjątkową podróżą w nieznane światy zarówno dla twórcy jak i odbiorcy sztuki.
Dostępny jest już najnowszy, 86 numer kwartalnika “Wiadomości ASP”, a w nim mnóstwo niezwykle ciekawej i różnorodnej lektury.
Na okładce fragment obrazu Ewy Juszkiewicz "Autoportret w masce królika", 170 × 135 cm akryl, olej na płótnie 2010, wł. Muzeum Narodowe w Gdańsku
W najnwszym numerze znajdziecie m.in.
Piotr Sztompka w tekście “O pojęciu kultury raz jeszcze” zastanawia się nad tak wydawałoby się oczywistym i znanym pojęciem jak “kultura”.
- Przedstawię wizję istoty kultury, zanalizuję anatomię kultury i ukażę zależność między kondycją kultury a krystalizacją wspólnot społecznych i tożsamości społecznych rozmaitego rodzaju i różnej skali – pisze w swoim artykule Piotr Sztompka.
Olga Dziubak w artykule “Purpurowy deszcz” przedstawia znaczenie fioletu w różnych, niekiedy dramatycznych historiach walki kobiet o równouprawnienie i ruchach feministycznych. Jak sama zaznacza, jej poszukiwanie funkcji i znaczeń fioletu stało się “niemalże obsesyjne”.
Moje zainteresowanie fioletem przerodziło się z czas- em w niemalże obsesyjne poszukiwania funkcji i znaczeń. Ile odcieni fioletu, tyle odniesień kulturowych. Odnalezienie banerów sufrażystek było kluczem do zrozumienia tego, jak kolor może służyć społeczeństwu w wizualnej walce komunikatów na ulicach - pisze Dziubak.
Anna Batko w tekście “Naga modelka, trzynastu mężczyzn i Zofia Stryjeńska” opowiada epizod z życia artystki, która przebrana za mężczyznę i używając dokumentów swojego brata zdała egzamin i studiowała przez rok na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium.
Iwona Demko, organizatorka spotkań z artystkami w ramach Roku Kobiet z ASP, w wywiadzie “Sztuka jest lustrem” rozmawia z Zuzanną Janin, m.in. o skomplikowanej sytuacji kobiet artystek w świecie sztuki.
Poniżej pełny spis treści 86 numeru “Wiadomości ASP”. Kwartalnik jest do nabycia w salonach Empik w całym kraju.
Infografika to pojęcie, które weszło do powszechnej świadomości. Czy można ją jednak traktować jako wypowiedź o wadze równej tekstowi? Czy nasza nieufność do obrazu, postrzeganie go jako medium mniej racjonalnego, wystarczy, aby obronić odpowiedź na „nie”? Jakie argumenty mogą stać za „tak”?
Obie odpowiedzi można uzasadniać, sięgając do dziedzin takich jak kognitywistyka czy psychologia, a ciekawych przykładów dostarcza zarówno projektowanie graficzne, jak i historia sztuki.
Punktem wyjścia spotkania będzie książka „Model i metafora. Komunikacja wizualna w humanistyce” mówiąca, za pomocą obrazu i tekstu, o tym, w jaki sposób komunikaty wizualne mogą uzupełniać, a czasami nawet zastępować tekst. Autorzy opowiedzą o tytułowym modelu, graficznej formie metafory, który jest skutecznym narzędziem do mówienia o tym, co nieznane przez odniesienie do tego, co znajome. Zaprezentują przykłady map, schematów i esejów wizualnych przekazujących w jasny sposób skomplikowane zagadnienia.
Bezpośrednio po prezentacji odbędzie się rozmowa z autorami, prowadzona przez dr Agnieszkę Jankowską-Marzec.
Maja Starakiewicz – doktorantka na Wydziale Grafiki ASP w Krakowie, absolwentka tej samej uczelni. Współorganizatorka konferencji o narracji wizualnej Narrakcje, autorka esejów o sztuce i projektowaniu graficznym, projektantka i ilustratorka. Zajmuje się projektowaniem na potrzeby instytucji edukacyjnych.
dr Jakub Woynarowski – artysta wizualny, kurator, projektant, wykładowca w Pracowni Rysunku Narracyjnego na Wydziale Grafiki ASP w Krakowie. Autor projektów z pogranicza teorii i praktyki wizualnej, w tym instalacji w Pawilonie Polskim na Biennale Architektury w Wenecji w 2014 r., współautor książek „Wunderkamera. Kino Terry’ego Gilliama” i „Corpus Delicti”. Laureat Paszportu Polityki w kategorii sztuk wizualnych.
Miejsce:
Art Bookstore Księgarnia Młoda – Kamienica Szołayskich, pl. Szczepański 9, Kraków
Termin:
25 czerwca 2019, godz. 18.00
Wydawnictwo ASP wydało niezwykly album, towarzyszący wystawie “Czarno na Białym. 200 lat rysunku na krakowskiej ASP”. To podróż przez dwa stulecia, prezentująca artystów, których łączył rysunek.
Wybór wyłącznie medium rysunkowego ma swoje uzasadnienie. Rysunek od stuleci stanowi bowiem podstawę wykształcenia akademickiego, a zarazem sprawdzian umiejętności warsztatowych twórcy, pełniąc zarówno rolę służebną wobec innych dyscyplin artystycznych, jak i stanowiąc rodzaj samodzielnej wypowiedzi twórczej.
Pięknie o roli rysunku na Akademii mówił Andrzej Wajda, podczas wykładu wygłoszonego w Akademii Sztuk Pięknych w 2004 roku:
Był jeszcze jeden piękny zwyczaj, piękny właśnie dlatego, że tworzy pewną kontynuację, tworzy dalszy ciąg. Mianowicie do Sali numer sześć mieli prawo przychodzić malarze z miasta. Ponieważ wszyscy malarze, którzy malowali w Krakowie, uczyli się w Akademii, a nie wszyscy mieli na modela, Akademia w pewien sposób uznawała, że to jest gest w stosunku do byłych studentów również, i w związku z tym ja, mając osiemnaście lat, siedziałem obok malarza Henryka Uziembły, który uczył się u Wyspiańskiego.
To wymieszanie nas, studentów i nauczycieli naszych było bardzo ważne — nie zawsze ci sami profesorowie uczyli rysunku — jak przychodził profesor Rzepiński, to my, cyk-cyk, rysowaliśmy „siankiem”. No, ale jak przychodził Borysowski, przedwojenny konstruktywista, to zupełnie inaczej się do tego zabierali. (…) Był też piękny zwyczaj, że przez ostatnie pół godziny odbywały się tak zwane kroki, czyli model co trzy czy co pięć minut zmieniał pozycję. Trzeba było szybko rysować, żeby nadążyć. Dlatego dzisiaj, gdy patrzę przez okno pociągu albo z samochodu, mogę coś narysować.
Nie jest to klasyczny album, ale wydawnictwo, gdzie zamieszczono eseje, zilustrowane rysunkami kilkudziesięciu wybitnych artystów. Podzielono je na kilka części, które przedstawiają rysunek jako studium akademickie, przygotowanie do większej kompozycji czy w końcu rysunkowi jako samodzielnej wypowiedzi twórczej. O ważnej roli rysunku, mimo zmieniającego się świata, nowych narzędzi i mediów pisze w albumie Zbigniew Bajek:
Dlaczego wciąż rysuję?
Nie jestem niewolnikiem żadnego medium. Żadne narzędzie nie jest dla mnie tym najważniejszym, tym jedynym. Zmieniam je w zależności od tego, o czym opowiadam i... wobec kogo? Korzystam z fotografii, korzystam z zapisu video. Realizuję kompozycje płaskie (prawie płaskie, bo moje obrazy czy kolaże przekraczają granicę dwóch wymiarów), buduję instalacje; inicjuję działania o charakterze performatywnym. Skoro sięgam po tzw. nowe media, to dlaczego w moim twórczym doświadczeniu obecny jest wciąż rysunek, ten najbardziej pierwotny sposób artykulacji, nie tylko plastycznej?
Może właśnie dlatego?
W czasach totalnego relatywizmu trudno jest precyzyjnie zdefiniować cokolwiek, w tym również rysunek. Dawno już zatarły się granice między dyscyplinami – nie są w stanie wyznaczyć ich narzędzia, którymi się posługujemy, ani sposób, w jaki z nich korzystamy.
Nie jest to w tym miejscu istotne.
Na pewno ołówek, węgiel drzewny, sangwina, kredka, piórko i tusz to narzędzia rysunkowe; ale mogą nimi być patyk pozostawiający ślad na piasku, gwóźdź żłobiący bruzdę w murze, pędzel, tablet...
Koncepcję albumy opracowała dr Agnieszka Jankowska-Marzec. Album wydało Wydawnictwo ASP, gdzie można go nabyć.
Więcej informacji na stronie http://wydawnictwo.asp.krakow.pl